Инсценировка на башкирском языке «Төлкө, ҡуян һәм әтәс» сказка «Заюшкина избушка»

Сәхнәләштереү (инсценировка) Төлкө, ҡуян һәм әтәс. Башҡорт халыкәкиәте.

Ҡатнашалар:

• Әкиәтсе: АлһыуМ.
• Ҡуян: Самира М.
• Төлкө: Арина М.
• Әтәс: Сыңғыҙ Ғ.
• Эт: Лайсан Н.
• Буре: Ислам М.

Әкиәтсе: Һаумыһығы! Һаумыһығы әле, ҙ ҙ

Скачать конспект

Әкиәт яратыусылар!

Әкиәттең хикмәттәрен

Доньяга таратыусылар!

Борон — борон әкиәтен

Бөгөнгө итеп һөйләйем.

уян, төлкө йәшәгән, ти, Ҡ

Бына шулар ы көйләйем. ҙ

Карагыз! Уйлагыз!

Курегез! Уйнагыз!

Сакырам әкиәтка,

Хикмәтле әкәмәткә.

Аудио-язма "Ел". Куян менән төлкө сыға.

Әкиәтсе: Бер урманда йәшәгән, ти, төлкө менән уян. ыш еткәс йәнлектәр уззарена ейҡ Ҡ

тө өргә булғандар. ҙ

уянҠ: Минең өйөм ҡабактан буласа. Йылы ла булыр, ышык та. ҡ

Төлкө: Ә мин, ү емдең өйөмдө бо ан ораса мын. ҙ ҙҙ ҡ ҡ Матур а, кү ең яуын алырлы. ҙ ҙҙ ҡ

Әкиәтсе: ыш буйына бер-береһенә уна а йөрөр булгандар, ти, былар. Ҡ ҡ ҡҡ

Аудио-язма төлкө менән уян бейеүе. ҡ

Әкиәтсе: Яз етеп, оштар йылы я тан айтыр са еткәс, төлкөнөң өйө ирегән дә бөткән. ҡ ҡ ҡ ҡ

Өшөй башлаған төлкө, барыр ере булмағас, төлкө уянға барырга уйлай. ҡ

Төлкө: (Ишек ша ый, төлкө мәхлүк хәленә инә лә, ялбырға әйләнә) ҡ

уянҠ: Кем унда?

Төлкө: Был -мин, төлкө. Мин бер бисара ғына йәнлек, барыр ерем дә, Һыйыныр

мейешемда ю. Мине бер төнгә генә ундырып сығарһансы. ҡ ҡ

уян: Ҡ Әй а әй ә, рәхим ит! Иний, бахыркай өшөп бөткәнһең икән. ҙ ҙ

Әкитәсе: Күп тә үтмәй, төлкө уянды өйөнән ыуып сығара. ҡ ҡ

Төлкө: Бар уян ә ерәк, урманда йөрөп, урмандағы хәлдәр е белеп кил. Әкиәтсе: уянҡ ҙ ҙ Ҡ

сығыуы була, төлкө йәһәт кенә ишекте эстән бикләп тә уя. Толко: Бар куян, юлында бул, ҡ

килмәлә йөрөмала. Мин һине керетмәйем!

Әкиәтсе: уян илай-илай сы ып киткән. Йөрөгэн йөрөгән урманҠ ҡ

буйлап, аршыһына эт осраған. ҡ

Эт: уян айым, ни булды? НиҠ ҡ ңә илайһың?

уян: Ҡ Нисек инде миңә илама а, минең өйөм — абы тан, төлкөнөкө боззан һалынгайны. ҫҡ ҡ ҡ

Яз еткәс төлкөнөң өйө ирене. Төлкө бер төнгә йылынып

сыгырга рөхсәт һораны ла, һуңынан мине ыуып сығар ы. (Илай) ҡ ҙ

Эт: Илама куянкай, мин уны ыуып сығарырмын. ҡ

Әкиәтсе: Өйгә килеп еткәндәр ә, эт өрә башлай. ҙ

Эт: Уау-уау, төлкө төш мейес башынан, өй ән сығып кит. ҙ

Әкиәтсе: Төлкө мейес башынан гына.

Төлкө: Сығырмын мин, сы тиһәң, башың-кү ең ан булыр. ҡ ҙ ҡ

Әкиәтсе: Эт төлкөнән ур ып асып киткән ти. ҡ ҡ ҡ

уян илай-илай китеп барган, аршыһына бүре осраған. Ҡ ҡ

Бүре: уян айым нимәгә илайһың? Ҡ ҡ

уян: Ҡ Нисек инде миңә илама а, минең өйөм — абы тан, төлкөнөкө бо ан һалынғайны. с̧ҡ ҡ ҡ ҙҙ

Яз еткәс төлкөнөң өйө ирене. Төлкө бер төнгә йылынып

сығырға рөхсәт һораны ла, һуңынан мине ыуып сығар ы. (Илай) ҡ ҙ

Бүре: Әй ә киттек уян ай, мин уны өйөндән ыуып сығарырмын. ҙ ҡ ҡ ҡ

уянҠ: Ю, ыуа алма һын, эт килде, ыуып сығара алманы. ҡ ҡ с̧  ҡ

Буре: Юк, кыуырмын!

Әкиәтсе: Бүре менән уян өй эргәһенә килеп еткәндәр. ҡ

Бүре: Мейес башынан төш, төлкө. Кеше өйөндә рәхәтләнеп ятма, сығып кит!

Әкиәтсе: Төлкө мейес башынан ғына.

Төлкө: Сыгырмын мин, сы тиһәң, башың-кү ең ан булыр. ҡ ҙ ҡ

Әкиәтсе: Бүре төлкөнән бик ны ур ан да асып киткән ти. ҡ ҡ ҡҡ ҡ

(Куян илай)

Әкиәтсе: Бер а ан уянға әтәс осраған. Ул улына салғы тотоп алған. ҙҙ ҡ ҡ

Әтәс: Кикири-күк, уян айым нимага илайһың? ҡ ҡ

уян: Ҡ Нисек инде миңә илама а, минең өйөм — абы тан, төлкөнөкө боззан һалынғайны. ҫҡ ҡ ҡ

Яз еткәс төлкөнөң өйө ирене. Төлкө бер төнгә йылынып сығырға рохсәт һораны ла,

һуңынан мине ыуып сығарзы. (Илай) ҡ

Әтәс: Илама, хәзер мин уны өйөндән ыуып сығарам, хәйләкәр е.ҡ ҙ

уян: Ҡ Ю, ыуа алма һын, эт тә бүре лә, ыуып сығара алманы. Әтас: Ю, ыуырмын! ҡ ҡ с̧  ҡ ҡ ҡ

Әкиәтсе: уяндың өйөнә барып еткәндәр. Ҡ

Әтәс: Кикири-күк! Елкәмдә салғым бар, төлкөнө хә ер сабып үлтерәм. Әй ә,ҙ ҙ

төлкө, тизерәк ас! ҡ

Әкиәтсе: Төлкө ур кан, тыпырсына башлаған, тегеләй бара, былай йүгерә. ҡ ҡ

Төлкө: Хә ер-хә ер, кейенәм...... ҙ ҙ

Әтәс: Кикири-күк! Елкәмдә салғым бар, төлкөнө хә ер сабып үлтерәм. Әй ә, төлкө, ҙ ҙ

ти ерәк сы! ҙ ҡ

Әкиәтсе: Төлкө өй ән сығып ас ан. Шулай итеп, әтәс менән уян икәүләшеп абы өй әҙ ҡ ҡ ҡ ҡ ҡ ҙ

донъя көтәләр ти. Әле булһа ла, бергә торалар, ти.

Һуңынан, әтәс менән уян иптәштәрен са ырып байрам үткәргәндәр, ти. ҡ ҡ

Бейеу “Әтәс”

Шиғыр ар: ҙ

1. Әкиәт — ул серле донъя,

Төрле-төрлө кызыктар.

Әкиәтте тыңлағандан

Алам рухи азыктар.

2. Танышайы, мин куян, ҡ

Урман эсендә оям.

Бары тик оямда ғына

Ү емде иркен тоям. ҙ

Фонограмма яңғырай — "Әкиәт йыры" башкарыла.

1. "Борон борон заманда

Йэшэгэн эбей бабай".

Онотолоп тыңлайбыз-

Әкиәт һөйләй апай.

2. Әкиәттә бар айыу,

Әкиәтта бар уян. ҡ

Хәйләкәр Төлкөбикә

Барыһын алдап куйган.

3. Әкиәттәр тынлаһа, ҡ

Я ты булыр уйыбыз. ҡ

Әкиәттәге кеүек

Һәр са уңган булырбыз.